7 April 2025. Dag 34. Tabel – Fischingen: 18 km. Dag 35. Fischingen – Hasenstrick: 23 km.

Het Zwitsers Toeristenbureau doet prima werk. Het uitspansel is wolkenloos blauw en de velden zijn grasgroen geverfd. Ook de Alpen, die steeds dichterbij komen, hebben zoals het hoort een ferme witte klodder op de toppen. Alleen het paars was uitverkocht want de koeien in de wei zijn nog gewoon grijs-bruin. Maar ik garandeer u, in het hoogseizoen lijken ook die op dat wat u uit de reclames herkent.

Het enige minpunt is de taal, het Zwitsers Duits is een onverstaanbare verkrachting van het Hochdeutsch. Ik hou niet van dialecten, niet in Amsterdam, noch in Groningen, Friesland, Limburg, Duitsland of Italië. En helemaal niet van dialecten die dusdanig ontspoort zijn dat de sprekers hun afwijkingen rechtvaardigen met het excuus dat die praat een eigen taal is. Zoals hier, aan de Zürichsee.

Nogmaals, Zwitserland voldoet aan de verwachtingen en dat is geen verrassing. Ik ken geen land, inclusief Duitsland, waarvan het karakter zo technologisch, zo gründlich, zo gecalculeerd is als Zwitserland. Men omschrijft, berekent, construeert en levert een energiecentrale, een tourbillon of een neutrinodetector en keert dan terug naar huis. En snoeit de heg. Harkt het grint. Plant de viooltjes. Veegt de stoepjes. Het is keurig hier. Baden Württemberg is een achterbuurt in vergelijking tot Zwitserse kantons als Thurgau en Zürich.

In het kloostercomplex Fischingen.

Eerder overnachtten we op een boerenhoeve, vanochtend werden we wakker in het benedictijnenklooster Fischingen. Onze kamer lag aan een enorme gang in de buurt van het paradijs. Wij sliepen in St Anna, naast ons lagen St Katharina en St Cecilia en op de verdieping boven ons zagen we Gabriël, Petrus en Paulus. De hotelkamers waren vroeger kloostercellen van, naar ik aanneem, nonnen uit adellijke families want in onze ruimte past niet alleen een eenpersoons bed, een bureau en een waterkan maar ook een dressoir, een chaise longue en vier stoelen voor een theekransje. Het is een waarlijk prachtig gebouwencomplex waar monniken (het is nog altijd een actief klooster) en hotelgasten in hun eigen wereld naast elkaar leven. In de intieme kapel worden dagelijks lauden, metten, vespers en completen gezongen en verder is er elke dag een pelgrimsmis. Behalve vandaag, op maandag. We konden daarom zonder schuldgevoel uitslapen. 

Een meditatieruimte met een Oosterse gong en Japanse teksten verraste, een bibliotheek met honderden meters uitsluitend theologische werken deed dat niet. Ik liep rond in de zaal, ik inspecteerde de planken maar ik vond niets voor mijn nachtkastje.

Gelukkig had ik in een boekhandel in Konstanz een dun werkje uit de Reclam bibliotheek van David Hume gekocht. Hume was een groot voorbeeld voor Diderot en andere medewerkers aan de Encyclopedie en net als Diderot en Voltaire stond ook Hume, edel verplicht, op de katholieke Index van verboden boeken.

Het boek met twee essays ”Over de zelfmoord” en “Over de onsterfelijkheid van de ziel” leek mij uitstekend als middag- en avondlectuur in het klooster. Hume begint zijn betoog met de aanname dat het universum is geschapen en geordend door een onfeilbare Almachtige en komt dan uiteindelijk tot conclusies die hem tot de Index verdoemde. Het leek hem belachelijk te veronderstellen dat een actie van een mens, een kruimel van de schepping, zo’n Almachtige zou vertoornen en tot een eeuwigdurende kwelling zou leiden, vooral indien zo’n actie zijn naasten niet schaadt. Zijn aanname over het bestaan en de rol van de Almachtige is bijna terloops geformuleerd en roept de vraag op “en wat als dat niet….”. Die andere optie was echter te gevaarlijk voor zijn tijd, of misschien nog wel bespreekbaar in een vertrouwde salon maar zeker niet in een boek met jouw naam op de kaft. Hume houdt zich dus waarschijnlijk in maar spreekt wel klare taal zoals “De verdoemenis van een enkel mens is een oneindig veel groter kwaad in de wereld dan de ineenstorting van duizend miljoen koninkrijken”.

Ik hoop dat ik u geprikkeld heb met deze paar regels. Wat is lezen toch heerlijk.