Ciao bella Pavia!

23/24 april 2025. Dag 51: Pavia – Santa Cristina e Bussone: 29 km. Dag 52: Santa Cristina e Bussone – Calendasco: 27 km (4 km met een boot over de Po-rivier)

We waren nog nooit in Pavia geweest. Het ligt niet op de route naar de Piemonte, Veneto of Toscane. Maar nu weten we dat je deze stad niet moet missen. Ons programma zat niet vol met een lange reeks musea en monumenten. De grootste attractie was voor ons de stad zelf met een mooi oud centrum, de vele steegjes, weinig auto’s en natuurlijk de paleizen, kerken en pleinen die je in een provinciehoofdstad verwacht.

Twee nachten bleven we er. De eerste nacht omdat het pad daar eindigde, de tweede omdat er geen overnachtingsadres was aan het einde van volgende etappe. Nadat we de dertig kilometer in zeven uur hadden afgelegd, stonden we op een dorpsstation waar eens per uur een boemeltje stopt. We pakten die trein en 34 minuten later waren we opnieuw in de stad.  

Pavia ziet geel en geelbruin, zacht geel en donkergeel, verschoten geel en oranje geel. Of, we zijn immers in de buurt van Emilia Romagna, het is de stad van boter-, ei-, pasta- en parmigiano-gelen. Elke straat heeft een eigen geel-compositie, sla de hoek om en je ziet een andere gele regenboog. 

In onze tuin zijn geen gele bloemen. Nou ja, op de venkel na, maar die ruikt en smaakt heerlijk en het plantje kan het ook niet helpen dat het geel ziet. Maar hier, temidden van de overdaad is mijn geelangst verdwenen. Zelfs meer dan dat, we vinden het prachtig.

Plavuizen en keienvelden, de Piazza del Duomo met het bisschopspaleis (links), de Osteria Regisole (linksboven) en de dom (rechts)

Pavia is ook de stad met het wegdek van gladde, vuistgrote stenen. Het is onduidelijk voor wie het bedoeld is, mensen en voertuigen wijken met tegenzin hiernaar uit, want voor rubberen banden en schoenen liggen twee lange repen plavuizen door de keienvelden. Men loopt hier dus keurig achter elkaar om de keien te vermijden, op de andere plavuizenstrook komen de mensen je tegemoet. Rolt een auto door de straat dan doet je een pas opzij, voel je de keien door de zolen, en loop je verder via het vlakke steen als de auto gepasseerd is. Ik zag dames op hoge hakken voor wie dit alles geen probleem is. Zij zullen een netwerk van sluipwegen zonder keien kennen, en doodsverachting hebben.

Wij, kritische pelgrims, zochten in Pavia de nabijheid van de tweede stand op. Ons hotel ligt schouder-aan-schouder naast de dom en diagonaal tegenover het bisschoppelijk paleis.

De dom van Pavia.

Vandaag, op woensdag 23 april, wordt een herdenkingsdienst gehouden voor de overleden paus. We volgden de voorbereidingen vanachter onze tafel op het terras van Osteria Regisole aan hetzelfde plein, de Piazza del Duomo. Nauwelijks hebben we plaatsgenomen of een groep ontspannen zwarthemden komt uit het bisschoppelijk paleis en loopt onder de arcade, achter ons langs naar de ingang van het restaurant.

Op hetzelfde moment staat een hoge priester, een hogepriester of de bisschop, natuurlijk in het zwart, op het bordes voor de kerk. De deuren zijn gesloten. Als je meetelt heb je vrienden, rijen dik, echte vrienden, en dus heeft de onderprins op aarde een medewerker bij hem die de sleutels van de kerk beheert en praat hij met een kring notabelen uit de stad en staan, op slechts een fractie buiten de cirkel van ons-kent-ons, een paar opgedofte politieagenten met een sjerp en een rode bies op de broek, gewichtig te wezen. De handen rusten verzekerd op de Bromsnorrug, de voeten wiegen een ietsepietsje heen en weer, maar bovenal kijken ze met een zeer serieuze en zeer gewichtige blik naar eenieder die om hen heen staat.

De medewerker heeft in meerdere stappen de kerksloten verwijderd, de kerkdeur is open en het zwart en grijs verdwijnt naar binnen. De opperwachtmeester knikt naar de verdwijnende groep, de wereldlijke ordetroepen blijven buiten en intensiveren de al diepe rust van het Domsplein. 

De tijd vergaat, een voorvoorgerecht komt op onze tafel en daarna het voorgerecht, een pasta, wat wij tot hoofdgerecht bombarderen. 

Voor de kerk ontmoet men elkaar. Allemaal Omroep MAX leden met het speldje van een 25-jarig lidmaatschap. Men schudt elkaar de hand, bespreekt knikkend het nieuwtje van de dag en schuifelt de kerk in.

Dan komt de zwarte horde uit ons restaurant weer tevoorschijn. Een paar durfals lopen rechtstreeks naar de dom, anderen keuvelen zich eerst een weg naar hun paleis, grijpen een grote tas en wagen pas daarna de sprong naar de kerk.

De kerkverlichting is aangegaan, dat is het startschot want daarna stromen boomers en nog jongere mensen in groten getale naar de kerk.

We verlaten ons terras. Uiteindelijk zit ik in onze kamer en voor ik deze tekst tik heb ik een raam geopend om de gebeurtenissen op het plein te horen. Om half elf ontstaat rumoer, de politiemacht kijkt toe wanneer ik de eerste piepkleine mensjes uit de reuzekerk zie druppelen. De plichtplegingen zijn kort, de wegen scheiden zich buiten de kerk, het hoost inmiddels en maar weinigen hadden met een weeromslag rekening gehouden.

Iets over elven is het kerkplein verlaten. Alle auto’s, zelfs van de politie, zijn verdwenen als ik zie hoe de belangrijke zwarte man, nu slechts geflankeerd door een donkergrijs figuur, als laatste de kerk verlaat, fluks het glimmende lege plein kruist en pas onder de droge arcade van zijn paleis pauzeert. Uit binnenplaatsen en andere ingewanden van het complex stromen bescheiden auto’s die halt houden bij de man. Een laatste woord, een laatste groet en dan maken de auto’s een grote bocht, rijden vier verdiepingen beneden mij over straat en verdwijnen daarna in het labyrint van Pavia. Ik kijk van boven door de voorruiten van de auto’s, ik zie witte manchetten vlakbij het stuur en een witte boord waar het hoofd wel zal zijn. 

Dan wordt het stil en is er alleen nog de regen.

Het lekkerste deel van de wandeldag: een boottocht over de Po.